Możliwość wykorzystania zeznań złożonych w charakterze świadka

Możliwość wykorzystania zeznań złożonych w charakterze świadka

W sprawach karnych często bywa tak, że osoby są przesłuchiwane w pierwszej kolejności w charakterze świadków, od których odbierane są zeznania, po czym - jeżeli materiał dowodowy na to pozwala - są im stawiane zarzuty i są odbierane od nich wyjaśniania, jako od osób podejrzanych. Zachodzi zatem pewnego rodzaju zmiana ról procesowych, bowiem ze świadka dana osoba może stać się podejrzanym, a po wniesieniu aktu oskarżenia do sądu nawet oskarżonym. Takie zmiany mogą oczywiście zdarzać się również w innych konfiguracjach np. jeżeli w sprawie mamy do czynienia ze zorganizowaną grupą przestępczą, gdzie stawiane są zarzuty kilu, czy kilkunastu osobom i np. z różnych względów jeden z oskarżonych zostaje wyłączony do odrębnego postępowania. Wówczas wyłączony oskarżony może zostać wezwany w charakterze świadka do sprawy, z której pierwotnie został wyłączony. Takie roszady mogą powodować uzasadnione wątpliwości czy np. wcześniej złożone zeznania bądź wyjaśnienia mogą zostać wykorzystane na późniejszym etapie postępowania. Ma to o tyle istotne znaczenie, że pierwsze zeznania, czy wyjaśnienia są bardzo często sporządzane bez udziału adwokata, a co za tym idzie, nie zawsze są przemyślane i korzystne dla osoby, która je złożyła. Następnie osoby te szukają kontaktu u adwokata z prośbą o pomoc w wybrnięciu z patowej sytuacji. Adwokaci bardzo często spotykają się wśród swoich klientów ze stwierdzeniem, że np. jeżeli podczas przesłuchania w charakterze świadka powiedziano a, to nie można podczas przesłuchania w charakterze oskarżonego powiedzieć b. Jest to bardzo częsty błąd. Klienci myślą, że jak podczas przesłuchania w charakterze świadka przyznali się do jakiegoś czynu, to po przedstawieniu im zarzutów w trakcie przesłuchania w charakterze podejrzanego nie mogą powiedzieć już czegoś innego.

Zakaz odczytywania zeznań świadka

Adwokat powinien zwrócić uwagę Klientowi szukającemu pomocy w zakresie spraw karnych, że istnieje coś takiego, jak zakaz dotyczący odczytywania zeznań świadka, który następnie stał się podejrzanym, czy oskarżonym. Zakaz ten dotyczy nie tylko samego odczytania protokołu zeznań, ale także wszelkich możliwych sposobów odtworzenia jego treści np. poprzez przesłuchanie osoby, która spisywała dany protokół. Jeżeli mamy sytuację odwrotną tj. dana osoba była podejrzanym, a następnie oskarżonym po czym, na skutek zmian procesowych stała się tylko świadkiem, to w takim przypadku nie ma przeciwwskazań, aby osobie tej odczytywać protokoły z wcześniej złożonymi przez nią wyjaśnieniami. Należy w tym miejscu jednakże przypomnieć o treści art. 182 § 3 Kodeksu postępowania karnego, który stanowi, że prawo odmowy zeznań przysługuje także świadkowi, który w innej toczącej się sprawie jest oskarżony o współudział w przestępstwie objętym postępowaniem. Czyli prawo do odmowy zeznań przysługuje świadkowi, gdy jego sprawa jest aktualnie w toku. Skorzystanie z tego uprawnienia będzie powodować to, że złożone zeznania tej osoby nie mogą służyć za dowód w sprawie ani nie mogą być odtwarzane. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Łodzi, przepis art. 182 § 3 Kodeksu postępowania karnego nie obejmuje osoby współdziałającej w popełnieniu przestępstwa, wobec której postępowanie nie toczy się lub zostało zakończone oraz skazanego za współudział w przestępstwie, stanowiącym przedmiot postępowania. Wymienione osoby obowiązane są do złożenia zeznania, a prawo do nieobciążania siebie przysługuje im na podstawie art. 183 § 1 Kodeksu postępowania karnego.

Odczytywanie protokołów obejmujących wyjaśnienia oskarżonego sporządzonych w innych sprawach jest możliwe, ale pod warunkiem, że dana osoba występowała tam również w roli oskarżonego czy podejrzanego.

 

Kogo można przesłuchać jako świadka?

W sprawach wieloosobowych może pojawić się również wątpliwość, czy można przesłuchać w sprawie przed sądem II instancji w charakterze świadka tego ze współoskarżonych, który nie zaskarżył wyroku sądu I instancji i wobec niego wyrok ten się uprawomocnił. Odpowiedź w takim przypadku powinna brzmieć oczywiście nie, ponieważ na skutek wniesionej apelacji przez innego z oskarżonych może się finalnie okazać, że wyrok zostanie uchylony lub zmieniony na korzyść wszystkich współoskarżonych, nawet tych, którzy wyroku nie zaskarżyli. Może się to wydawać nieco dziwne, niemniej Kodeks postępowania karnego przewiduje taką możliwość.

Jak widać, przepisy procesowe przewidują różnego rodzaju możliwości, z których Klienci nie zawsze zdają sobie sprawę. Ciężko się zresztą dziwić i ciężko też wymagać, aby osoby niemające na co dzień doświadczenia z prawem, aby były w stanie samodzielnie przedrzeć się przez te meandry przepisów procesowych i w dodatku cokolwiek z nich zrozumieć. Pomoc adwokata może się tu okazać nieoceniona. Kancelaria Adwokacka Adwokata Piotra Sęka posiada wieloletnie doświadczenie w obronach w sprawach karnych, a także w reprezentowaniu interesów osób pokrzywdzonych przestępstwami. Jeżeli poszukiwany jest przez Państwa adwokat w Zgierzu, Łodzi bądź w okolicach od spraw karnych zapraszamy do kontaktu celem umówienia spotkania. 

Obrońca do spraw karnych – adwokat Łódź Zgierz sprawy karne

Zapewniamy profesjonalną i kompleksową pomoc prawną i doradztwo w zakresie spraw karnych, spraw karno skarbowych czy wykroczeniowych. Nasza Kancelaria Adwokacka posiada wieloletnie doświadczenie w zakresie prawa karnego. Reprezentujemy interesy osób pokrzywdzonych, oskarżycieli posiłkowych i prywatnych, a także bronimy podejrzanych i oskarżonych. Zapraszamy do kontaktu i umówienia wizyty, celem omówienia Państwa sprawy.

Słowa kluczowe: zeznania świadka, świadek, sprawy karne, adwokat sprawy karne Łódź, sprawy karne adwokat Zgierz, porady prawne, kancelaria adwokacka Łódź