Występek o charakterze chuligańskim

Występek o charakterze chuligańskim

Co to jest występek o charakterze chuligańskim. Jakie przesłanki muszą zostać spełnione, aby uznać konkretny czyn za występek o charakterze chuligańskim. Jakie konsekwencje prawne niesie ze sobą zakwalifikowanie danego czynu, jako występku o charakterze chuligańskim.

Co to jest występek o charakterze chuligańskim?

Zgodnie z Kodeksem karnym, występkiem o charakterze chuligańskim jest występek polegający na umyślnym zamachu na zdrowie, na wolność, na cześć lub nietykalność cielesną, na bezpieczeństwo powszechne, na działalność instytucji państwowych lub samorządu terytorialnego, na porządek publiczny, albo na umyślnym niszczeniu, uszkodzeniu lub czynieniu niezdatną do użytku cudzej rzeczy, jeżeli sprawca działa publicznie i bez powodu albo z oczywiście błahego powodu, okazując przez to rażące lekceważenie porządku prawnego.

W art. 115 § 21 Kodeksu karnego zawarto definicję występku o charakterze chuligańskim. Definicja ta ma charakter pełny, co oznacza, że warunkiem koniecznym uznania danego czynu zabronionego za występek o charakterze chuligańskim jest łączne spełnienie wszystkich przesłanek, o jakich mowa jest we wskazanym przepisie. Jednocześnie – co istotne - o takiej kwalifikacji czynu zabronionego nie mogą decydować żadne inne przesłanki, które nie zostały wymienione w w/w przepisie.

Adwokat powinien zwrócić uwagę, że art. 115 § 21 Kodeksu karnego nie statuuje wymogu, aby wymienione w tym przepisie dobra prawne były głównym przedmiotem ochrony, a tym samym z występkiem o charakterze chuligańskim będziemy mieli do czynienia również wówczas, gdy dobra te będą dodatkowym przedmiotem ochrony.

Z brzmienia art. 115 § 21 Kodeksu karnego jasno wynika, że charakter chuligański może mieć tylko i wyłącznie występek, czyli czyn zabroniony zagrożony grzywną powyżej 30 stawek dziennych albo powyżej 5000 złotych, karą ograniczenia wolności przekraczającą miesiąc albo karą pozbawienia wolności przekraczającą miesiąc. Kwalifikacji takiej nie podlega zatem zbrodnia, czyli czyn zabroniony zagrożony karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3 albo karą surowszą. 

Warunkiem uznania czynu za występek o charakterze chuligańskim

Jednym z warunków uznania danego czynu zabronionego za występek o charakterze chuligańskim jest to, aby sprawca działał publicznie. Chodzi o sytuację, gdy czyn sprawcy z uwagi na miejsce, czy też okoliczności może być dostrzeżony przez większą liczbę osób.

Kolejną cechą chuligańskiego charakteru czynu jest umyślność działania sprawcy. Nie budzi wątpliwości umyślność w formie zamiaru bezpośredniego. Poważne jednak wątpliwości budzi natomiast umyślność w formie zamiaru ewentualnego.

Kolejną przesłanką jest działanie sprawcy bez powodu albo z oczywiście błahego powodu. Jest to przesłanka trudna do oceny i jako taka może sprawiać wiele trudności interpretacyjnych. Przyjąć należy, że sprawca działa bez powodu wówczas, gdy w odczuciu przeciętnego odbiorcy brak jest przyczyny, która uzasadniałaby podejmowaną aktywność. Z kolei z działaniem z oczywiście błahego powodu będziemy mieli do czynienia w sytuacji, gdy taka przyczyna zachodzi, lecz  w powszechnym odczuciu jest mało znacząca.

Sprawca przez swoje działanie musi również okazywać rażące lekceważenie porządku prawnego. Działanie sprawcy musi więc uzewnętrzniać, że nie przywiązuje on wagi, nie ma szacunku dla wyznaczanych przez prawo reguł postępowania. 

Jak stwierdził Sąd Apelacyjny w Łodzi w jednym ze swoich wyroków działanie w miejscu publicznym to nie to samo, co działanie publicznie, gdyż nawet, gdy w większości przypadków oba te pojęcia będą łącznie charakteryzować zachowanie sprawcy, to nie można wykluczyć krzyżowania się ich zakresów z uwagi na niepowtarzalne okoliczności faktyczne rozpoznawanego przypadku.

Skutki uznania czynu za występek o charakterze chuligańskim

Chuligański charakter występku jest okolicznością nadzwyczajnie obostrzającą karę z uwagi na to, że zgodnie art. 57a § 1 Kodeksu karnego skazując za występek o charakterze chuligańskim, sąd wymierza karę przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości nie niższej od dolnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę. Dodatkowo chuligański charakter występku stanowi prawną przesłankę orzeczenia zakazu wstępu na imprezę masową, przesłankę orzeczenia nawiązki, a także okoliczność ograniczającą możliwość warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary do szczególnie uzasadnionych wypadków.

Co istotne chuligański charakter występku zdaniem wielu sądów w tym Sądów w Łodzi wyklucza możliwość zakwalifikowania danego występku, jako wypadku mniejszej wagi.

Jako ciekawostkę można wskazać, że w 2009 r. Sejm uchwalił ustawę zmieniajacą Kodeks karny, na mocy której przepis stanowiący występek o chakterze chuligańskim miał zostać ucylony, z uwagi na to, że definicja ta rodzi problemy interpretacyjne. Niestety jeszcze tego samego roku Sejm przyjął senacką poprawkę polegającą na pozostawieniu w Kodeksie Karnym regulacji dotyczących występku o charakterze chuligańskim.

Pomoc w sprawach karnych - Adwokat Łódź Zgierz

Kancelaria Adwokacka Adwokata Piotra Sęk w Łodzi i Zgierzu oferuje wsparcie prawne oraz reprezentację sądową w sprawach z zakresu prawa karnego i karno-skarbowego. Nasza Kancelaria posiada wieloletnią praktykę w reprezentowaniu Klientów przed sądami jak i organami ścigania. Na naszej stronie internetowej znajdziecie państwo szczegółowe informacje na temat świadczonych przez naszą Kancelarię Adwokacką usług prawnych. Zapraszamy do kontaktu.

Słowa kluczowe: Występek o charakterze chuligańskim, sprawy karne adwokat Łódź, prawo karne, dobry prawnik Łódź, porady prawne Zgierz, sprawy karne Łódź