Kara za prowadzenie działalności gospodarczej podczas pandemii – czy to legalne?

Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej w czasie pandemii bezpodstawny

Pojawiają się pierwsze wyroki sądowe dotyczące nałożonych kar za nieprzestrzeganie zakazu powadzenia działalności gospodarczej podczas pandemii.

Powstaje zatem uzasadnione pytanie, czy ruszy niebawem lawina spraw sądowych przeciwko Skarbowi Państwa? Jak już wspomniałem na początki np. Sąd w Opolu stwierdził, że zakazy  „covidowe” nie mają umocowania w ustawie i w związku z tym uchylił karę nałożoną na przedsiębiorcę przez dwie instancje Sanepidu.

Stan faktyczny, którym zajmował się Sąd w Opolu dotyczył ostrzyżenia jednego klienta w zakładzie fryzjerskim. Właściciel został za to ukarany karą pieniężną w wysokości 10.000 zł. Zachowanie fryzjera miało być sprzeczne z całkowitym zakazem prowadzenia przez przedsiębiorców działalności związanej z fryzjerstwem (§ 8 ust. 1 pkt 1 litera g w związku z § 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 19.04.2020, Dz.U. 2020, poz. 697 ze zm.).

Zakazy covidowe nielegalne

Sąd Administracyjny przy rozpatrywaniu sprawy zwrócił uwagę na kilka istotnych kwestii. Po pierwsze, epidemia koronawirusa nie skłoniła rządzących do wprowadzenia w Polsce stanu nadzwyczajnego, dlatego też w celu wprowadzenia ograniczeń wolności i praw człowieka nie można powoływać się na nadzwyczajne okoliczności, uzasadniające szczególne rozwiązania prawne oraz okolicznościami tymi nie można usprawiedliwiać daleko idących ograniczeń swobód obywatelskich wprowadzanych w formie rozporządzeń.

Po drugie, rozporządzenie covidowe wydano z przekroczeniem ustawowej delegacji, naruszając art. 92 ust. 1 Konstytucji: rozporządzenie jest jedynie aktem wykonawczym do ustawy i nie może regulować jakichś kwestii obok lub wbrew wyraźnym, ustawowym delegacjom. Objęto regulacjami rozporządzenia materię ustawową i naruszono szereg podstawowych wolności i praw jednostki, w tym wolności działalności gospodarczej z art. 22 Konstytucji. Zgodnie z tym artykułem ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny.

Co prawda ustawa o chorobach zakaźnych daje możliwość czasowego ograniczenia określonych zakresów działalności przedsiębiorców, to jednak nie pozwala ona na przyjęcie zastosowanej w rozporządzeniach konstrukcji prawnej polegającej na ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej poprzez jej zakazanie.

Uchylenie mandatu od sanepidu

Jak słusznie zauważył Sąd, żaden przepis ustawowy nie zawiera umocowania do określania akcie prawnym rangi rozporządzenia zakazów prowadzenia działalności gospodarczej. A zatem, w tym zakresie kontrolowane rozporządzenie zostało wydane bez upoważnienia ustawowego. Przedkładając to na język ludzki, w rozporządzeniu covidowym nie można wyłączyć w ogóle możliwości funkcjonowania w całości danej branży. To nie prowadzenie danej działalności gospodarczej jest nielegalne, lecz rozporządzenie, które wprowadza tego typu zapisy.

Jak powszechnie wiadomo i na co powinien zwrócić uwagę każdy adwokat, warunkiem umożliwiającym ingerencję w wolność prowadzenia działalności gospodarczej jest wprowadzenie stanów nadzwyczajnych opisanym w Konstytucji RP.

Reasumując, ingerencja Rady Ministrów w swobodę działalności gospodarczej poprzez jej zakazywanie narusza szereg przepisów nie tylko rangi ustawowej ale i samą Konstytucję RP.

Co ciekawe Wojewódzki Sąd Administracyjny zwrócił również uwagę, na sposób przeprowadzenia postępowania dowodowego przez Sanepid, a w zasadzie brak jakiegokolwiek postępowania dowodowego. Sanepid w tym konkretnym przypadku oparł się tylko i wyłącznie na lakonicznej notatce policyjnej (vide: wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 27.10.2020, sygn. II SA/Op 219/20).

Sprawy administracyjne adwokat Łódź

Prowadzisz działalność gospodarczą i masz problem z zakazami dotyczącymi prowadzenia swojej działalności z uwagi na pandemię? A może otrzymałeś mandat z sanepidu w związku z kontynuowaniem działalności mimo obostrzeń? Zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią adwokacką w celu omówienia problemu prawnego, a także celem zaproponowania możliwych rozwiązań prawnych. Nasze kancelarie adwokackie mieszczą się w Łodzi oraz w Zgierzu.

Słowa kluczowe: kary pandemia, uchylanie mandatów, sprawy administracyjne, adwokat Łódź, adwokat w Zgierzu, Kancelaria adwokacka Łódź