Zadośćuczynienie dla osób najbliższych

Zadośćczunienie dla osób najbliższych z tytułu cieżkiego uszczerbku na zdrowiu

Czy osobom bliskim poszkodowanego należy się zadośćuczynienie również w sytuacji, gdy na skutek czynu niedozwolonego poszkodowany doznał poważnego uszczerbku na zdrowiu?

Z takim pytaniem niedawno musiał się zmierzyć Sąd Najwyższy (uchwała Sądu Najwyższego 7 sędziów z dnia 27 marca 2018 r., sygn. III CZP 60/17). Do tej pory nie budziło wątpliwości to, że zadośćuczynienie należało się osobom bliskim w sytuacji śmierci poszkodowanego, wynika to bowiem wprost z przepisów. Wątpliwości mogło budzić to, czy takie zadośćuczynienie przysługuje w sytuacji nie śmierci, lecz np. ciężkiego uszczerbku na zdrowiu czy kalectwa. Teza zapadłej uchwały brzmi następująco: sąd może przyznać zadośćuczynienie za krzywdę osobom najbliższym poszkodowanego, który na skutek czynu niedozwolonego doznał ciężkiego i trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Dla uzasadnienia wydanej uchwały Sąd Najwyższy przypomniał, że w ugruntowanym już orzecznictwie Sądu Najwyższego konsekwentnie przyjmuje się, że istnieje a zarazem podlega ochronie dobro osobiste, którego istotą są więzi łączące osoby bliskie i które najczęściej jest opisywane, jako prawo do życia rodzinnego obejmujące różnego rodzaju więzi. Dotychczasowy dorobek orzecznictwa potwierdza, że szczególna więź emocjonalna pomiędzy osobami najbliższymi, wynikająca z przynależnego każdej z nich indywidualnie poczucia bliskości i przywiązania, nierozerwalnie związana z naturą człowieka i kształtująca jego tożsamość, stanowi wartość podlegającą ochronie prawnej na podstawie przepisów o dobrach osobistych.
Sąd Najwyższy w zapadłej uchwale musiał odpowiedzieć na pytanie, czy dobro osobiste w postaci więzi emocjonalnej pomiędzy osobami bliskimi może zostać naruszone przez wywołanie ciężkiego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, a więc w inny sposób, niż przez doprowadzenie przez sprawcę deliktu do śmierci jednej z tych osób, i czy w takiej sytuacji osoby bliskie mogą ubiegać się o przyznanie zadośćuczynienia.

Sąd Najwyższy jednocześnie przypomniał swoje wcześniejsze orzeczenia, w których stwierdził, że doprowadzenie czynem niedozwolonym do ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, skutkującego niemożnością nawiązania typowej więzi rodzinnej, stanowi naruszenie własnego dobra osobistego bliskich i źródło ich własnej krzywdy. W ocenie Sądu Najwyższego, moim zdaniem słusznie, nie ma podstaw do różnicowania między zerwaniem więzi rodzinnej wskutek śmierci, a niemożnością nawiązania lub rozwinięcia tej więzi pomiędzy bliskimi z powodu ciężkiego uszkodzenia ciała. Sąd Najwyższy zastrzegł przy okazji, że chodzi tu tylko o takie więzi rodzinne, które mają postać rzeczywistych, silnych i trwałych więzi emocjonalnych, przejawiających się na zewnątrz w sposób umożliwiający ich obiektywną weryfikację i podkreślił, iż o naruszeniu dobra osobistego w sposób uzasadniający domaganie się naprawienia wynikłej stąd krzywdy można mówić tylko w razie poważnego i trwałego inwalidztwa, powodującego niezdolność do nawiązania relacji typowej dla więzi rodzinnej. Nie chodzi zatem o każdy uszczerbek na zdrowiu.

Zadośćuczynienie tylko w przypadku śmierci bliskiej osoby

Jak słusznie zauważono to, że Kodeks cywilny wprost przewiduje, że należy się zadośćuczynienie, tylko w sytuacji śmierci osoby najbliższej nie uzasadnia automatycznie twierdzenia, że ustawodawca, przyznając zadośćuczynienie w takim wypadku, tym samym w sposób negatywny uregulował kwestię roszczeń w innych sytuacjach, między innymi w wypadku ciężkiego uszkodzenia ciała osoby bliskiej. Brak jest zatem podstaw do twierdzenia, że przyznanie zadośćuczynienia z powodu krzywdy doznanej na skutek śmierci osoby bliskiej oznacza jednocześnie wyłączenie ochrony w odniesieniu do krzywdy doznanej w wyniku naruszenia dobra osobistego w postaci więzi bliskości w sposób inny niż zerwanie tej więzi w sposób definitywny przez śmierć. Należy zauważyć, że w razie pozostawania osoby najbliższej w nieodwracalnym stanie śpiączki lub trwałego stanu wegetatywnego dochodzi do podobnych skutków jak w przypadku śmierci, a sytuacja taka jest porównywalna z zerwaniem więzi z osobą bliską, która straciła życie.

Sąd Najwyższy w podsumowaniu swoich wywodów stwierdził, że o zadośćuczynieniu można mówić jedynie w okolicznościach wyjątkowych, w których doszło nie do zaburzenia, zakłócenia lub pogorszenia więzi, lecz do faktycznej niemożliwości nawiązania i utrzymywania kontaktu właściwego dla danego rodzaju stosunków - w szczególności więzi łączącej dzieci i rodziców - z powodu ciężkiego i głębokiego stanu upośledzenia funkcji życiowych. Dotyczy to zatem uszczerbków zdrowia najcięższych i nieodwracalnych, a więc takich, w których naruszenie więzi rodzinnej wiąże się z dotkliwą, niekończącą się krzywdą, i jest porównywalne z krzywdą związaną z definitywną utratą osoby najbliższej.

Odszkodowania zadośćuczynienia adwokat Łódź Zgierz

Nasza Kancelaria Adwokacka świadczy kompleksowe wsparcie prawne w zakresie dochodzenia odszkodowań i zadośćuczynień. Możecie Państwo liczyć na wsparcia zarówno na etapie przedsądowym, na etapie postępowania sądowego, a także egzekucyjnego. Adwokat Piotr Sęk zaprasza do kontaktu celem omówienia warunków współpracy. Istnieje możliwość spotkania w Kancelarii w Łodzi oraz w Zgierzu. Adwokat i jego pomoc w sprawach o odszkodowanie może się okazać nieoceniona. Adwokat pomoże skompletować niezbędną dokumentację, oceni granice roszczeń, o jakie można wystąpić, a także przygotuje niezbędne pisma i będzie reprezentował Państwa przed sądem.

Słowa kluczowe: odszkodowania Łódź, adwokat zgierz, adwokat Łódź, adwokat w ozorkowie, adwokat w Łodzi, adwokat dochodzenie odszkodowań, spadki adwokat Łódź, zadośćuczynienie, kancelaria adwokacka Łódź