Pojazd zastępczy po szkodzie komunikacyjnej

Pojazd zastępczy po szkodzie komunikacyjnej

Bardzo często dostajemy zapytania dot. m.in. tematyki pojazdów zastępczych po tym jak Klienci zniszczyli swój pojazd w wypadku bądź kolizji drogowej. Postaramy się odpowiedzieć na kilka najczęściej zadawanych pytań w tej materii. Kiedy przysługuje pojazd zastępczy przy szkodzie komunikacyjnej? W jakim wymiarze czasowym przysługuje pojazd zastępczy? Kto pokrywa koszty pojazdu zastępczego?

Kiedy należy mi się samochód zastępczy?

Możliwość skorzystania z samochodu zastępczego przysługiwać będzie poszkodowanemu uczestnikowi wypadku/kolizji drogowej, którego samochód na skutek zaistniałego zdarzenia drogowego nie jest zdatny do normalnego użytkowania. Powyższe nie oznacza jednak, że samochód zastępczy należy się jedynie uczestnikom poważnych wypadków, bowiem udział w drobnych kolizjach, na skutek których doszło do częściowego uszkodzenia pojazdu, również umożliwia skorzystanie z samochodu zastępczego. 

Czy muszę przyjąć proponowany samochód zastępczy od ubezpieczyciela?

W pierwszej kolejności podkreślić należy, że pojazd zastępczy powinien swoimi parametrami być zbliżony do parametrów samochodu, z którego dotychczas korzystał poszkodowany. Oznacza to, że nie ma możliwości domagania się samochodu luksusowej marki, o ile na co dzień taki nie być używany. Jednakże, jeśli ubezpieczyciel proponuje poszkodowanemu skorzystanie z pojazdu zastępczego równorzędnego pod względem klasy i stanu pojazdu, który uległ uszkodzeniu, zapewniając jednocześnie pokrycie kosztów jego udostępnienia, a mimo to poszkodowany decyduje się na wynajęcie pojazdu droższego np. klasowo lepszego, to koszty nadwyżki będą podlegały zwrotowi, jedynie pod warunkiem, że poszkodowany wykaże szczególne względy, przemawiające za uznaniem ich za ‘’celowe i ekonomicznie uzasadnione.’’

W orzecznictwie sądów powszechnych podkreśla się, że ,,w sytuacji, gdy zakład ubezpieczeń proponuje poszkodowanemu skorzystanie z oferty wypożyczalni pojazdów współpracującej z ubezpieczycielem i jednocześnie poszkodowany (jego następca prawny) nie zdoła wykazać, że zachodziły po jego stronie szczególne potrzeby uzasadniające nieskorzystanie z propozycji ubezpieczyciela i najęcie pojazdu po wyższej cenie, to dochodzi do naruszenia przez poszkodowanego obowiązku minimalizacji szkody.’’ (vide: wyrok Sadu Okręgowego w Sieradzu z dnia 25 listopada 2020 r., sygn. I Ca 404/20).

,,W sytuacji bowiem, gdy poszkodowany nie interesował się w żadnym stopniu propozycją zakładu ubezpieczeń dotyczącą wynajęcia pojazdu zastępczego, a następnie najął pojazd za kwotę wyższą, to takie zachowanie poszkodowanego ocenić należy jako przyczynienie się do zwiększenia szkody’’ (vide: Uchwała SN z dnia 24 sierpnia 2017 r., sygn. akt: III CZP 20/17).

Zasada pełnego odszkodowania a pojazd zastępczy

W sytuacji, kiedy ubezpieczyciel udostępnia poszkodowanemu pojazd zastępczy, zgodnie z obowiązkiem minimalizacji szkody, poszkodowany powinien przyjąć oferowany samochód zastępczy. O ile więc poszkodowany zdecyduje się na najem pojazdu na własną rękę, musi mieć na uwadze, że uzyska zwrot kosztów z tym związanych, jednakże znacząco w granicach kosztów, które standardowo ponosi ubezpieczyciel. 

Sądy stoją na stanowisku ,,że o ile zasada pełnego odszkodowania przemawia za przyjęciem stanowiska o konieczności zwrotu przez ubezpieczyciela tzw. wydatków koniecznych, potrzebnych na pokrycie kosztów czasowego używania pojazdu zastępczego w związku z niemożliwością korzystania z dotychczasowego pojazdu z uwagi na jego uszkodzeniu lub zniszczenie, to nie oznacza to, że pokryte mają zostać wszelkie poniesione koszty wynajęcia pojazdu zastępczego’’ (vide: Wyrok SN z dnia 8 września 2004 r., IV CK 672/03). 

Jak długo mogę korzystać z pojazdu zastępczego?

Pojazd zastępczy z OC sprawcy przysługuje poszkodowanemu w zasadzie od dnia kolizji/wypadku. Z kolei długość korzystania z samochodu zastępczego kształtuje się dwojako, w zależności od poniesionej szkody. 

W pierwszej kolejności wyróżnić można kolizję, w której doszło do szkody częściowej. W takiej sytuacji poszkodowany będzie mógł korzystać z samochodu zastępczego do czasu zakończenia naprawy uszkodzonego pojazdu poszkodowanego.

Druga sytuacja dotyczy szkody większych rozmiarów. Wówczas pojazd zastępczy przysługiwać będzie poszkodowanemu do czasu, kiedy będzie w stanie zakupić nowy pojazd. Jak powszechnie wiadomo zakup pojazdu nie jest najłatwiejszą decyzją w życiu i może potrwać dłuższy okres, w takiej sytuacji poszkodowany powinien udowodnić ubezpieczycielowi z jakiego powodu okres najmu samochodu uległ wydłużeniu np. z uwagi na okoliczność, że otrzymane odszkodowanie nie jest wystarczająco do zakupu nowego samochodu – wówczas ubezpieczyciel ma obowiązek dalszego pokrywania najmu pojazdu zastępczego. 

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego przyjmuje się, że szkoda wynikająca z konieczności najmu pojazdu zastępczego zasadniczo pozostaje w normalnym związku przyczynowym ze zdarzeniem. Granice odpowiedzialności odszkodowawczej z tego tytułu wyznacza m.in. okres niezbędny do korzystania z pojazdu zastępczego. Okres użytkowania powinien więc mieścić się w granicach wydatków celowych i ekonomicznie niezbędnych. (vide: Wyrok SN z dnia 13 października 2022 r., sygn. II CKSP 524/22).

Kto pokrywa koszty pojazdu zastępczego?

Bezspornie koszty pojazdu zastępczego pokrywa ubezpieczyciel sprawcy szkody komunikacyjnej. Istnieje również możliwość zgłoszenia się do własnego towarzystwa ubezpieczeniowego lub możliwość wynajęcia samochodu zastępczego na własną rękę. 

Jednak w sytuacji samodzielnego najmu pojazdu, należy mieć na względzie powyżej opisany obowiązek minimalizacji szkody, co oznacza, że nie w każdym wypadku ubezpieczyciel wypłaci poszkodowanemu pełną kwotę jaką poniósł na najem terminowy samochodu. 

Co może wpływać na odmowę pełnego pokrycia kosztu najmu? Między innymi klasa i stan pojazdu najmowanego, a także okres na jaki zostało wypożyczone. Poszkodowany nie powinien więc celowo przedłużać najmu pojazdu zastępczego licząc na pokrywanie wszystkich kosztów ze strony ubezpieczyciela.

Wskazuje się, że ,,takie nielojalne zachowanie poszkodowanego może prowadzić także do przerwania adekwatnego związku przyczynowego i ograniczenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń. W szczególności, gdy poszkodowany bezkrytycznie długo wynajmuje pojazd zastępczy, generując koszty nie tylko przekraczające celowe i uzasadnione ekonomicznie wydatki w czasie niezbędnych do usunięcia skutków samego wypadku (naprawa uszkodzonego pojazdu, lub zakup nowego), ale również̇ wielokrotnie przekraczające zarówno koszty samej naprawy, jak i wartość́ uszkodzonego w wyniku zdarzenia pojazdu.’’ (vide: Wyrok SN z dnia 13 października 2022 r., sygn. II CKSP 524/22).

Sprawy odszkodowawcze – adwokat Łódź

Kancelaria Adwokacka w Łodzi, w Zgierzu i w Ozorkowie Adwokata Piotra Sęka posiada wieloletnie doświadczenie w sprawach odszkodowawczych z tytułu m.in. wypadków drogowych, naruszenia dóbr osobistych, błędów w sztuce lekarskiej, utraty wartości nieruchomości, straty osoby najbliższej i wielu innych. Zapraszamy Państwa do kontaktu z naszą Kancelarią Adwokacką. Wskażemy Państwu optymalne rozwiązania prawne, pomożemy przygotować stosowną dokumentację, a w razie potrzeby zapewnimy reprezentację Państwa przed Sądami.

Słowa kluczowe: auto zastępcze, odszkodowania Łódź, koszty pojazdu zastępczego, odszkodowania Zgierz, adwokat Łódź, porady prawne Ozorków