Użytkowanie gruntu niezgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego

Stan niezgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego 

Sąsiad za nic ma sobie miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego bądź studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego? 

Coraz częściej zdarza się, że na nieruchomościach sąsiednich, bądź w niedalekiej okolicy pojawiają się, jak grzyby po deszczu przedsięwzięcia, które pasują do okolicy jak przysłowiowy rzep … Przedsięwzięcia, które w sposób oczywisty poprzez swoje oddziaływanie (np. hałas, czy zapachy) zakłócają korzystanie z nieruchomości sąsiednich. Czy da się coś z tym zrobić? 

Miejscowy plan zagospodarowania 

Podstawowym dokumentem regulującym kwestie zagospodarowania przestrzennego dla danego obszaru jest plan miejscowy zagospodarowania przestrzennego. W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania przestrzennego i warunków zabudowy następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, natomiast lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Uziążliwe sąsiedztwo

W tym zakresie pomocne mogą okazać się regulacje prawne zawarte w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Zgodnie bowiem z art. 59 w/w ustawy, w przypadku zmiany zagospodarowania terenu bez uzyskania decyzji o warunkach zabudowy, wójt, burmistrz albo prezydent miasta może, w drodze decyzji, nakazać właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu nieruchomości wstrzymanie użytkowania terenu, wyznaczając termin, w którym należy wystąpić z wnioskiem o wydanie decyzji o ustaleniu warunków zabudowy, albo przywrócenie poprzedniego sposobu zagospodarowania.

Art. 59 ust. 3 w/w ustawy przewiduje swoiste sankcje za dokonanie zmiany zagospodarowania terenu, bez uzyskania decyzji o warunkach zabudowy. W takim stanie faktycznym wójt, burmistrz lub prezydent miasta może w drodze decyzji administracyjnej nakazać właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu (lub innemu przeprowadzającemu zmiany zagospodarowania, a legitymującemu się tytułem prawnym do nieruchomości) wstrzymać użytkowanie terenu, bądź nakazać przywrócenie poprzedniego sposobu zagospodarowania terenu. 

Cytowany artykuł 59 ustawy odnosi się do sytuacji, gdy dla terenu, na którym ma być wykonana dana inwestycja nie ma obowiązującego planu miejscowego, nakładając w takiej sytuacji obowiązek uzyskania decyzji o warunkach zabudowy. Niemniej, jak wynika z dorobku orzecznictwa sądów powszechnych, przepis art. 59 ust. 3 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym znajduje zastosowanie również w odniesieniu do terenów na których obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

Dla przykładu, jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z dnia 10 stycznia 2020 r., sygn. II SA/Gl 1528/19 przepis art. 59 ust. 3 u.p.z.p. znajduje zastosowanie również w odniesieniu do terenów, na których obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania terenu. Jak wskazał sąd, pomimo literalnego brzmienia tego przepisu ukształtowało się w miarę jednolite orzecznictwo sądów administracyjnych, zgodnie z którym przepis powyższy znajduje zastosowanie również w odniesieniu do terenów na których obowiązuje plan miejscowy. Bez względu na to, czy niezgodna z przepisami zmiana sposobu zagospodarowania terenu następuje na terenie nieobjętym planem, czy też na terenie dla którego uchwalono miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, to takie zdarzenie prawne należy ocenić jako bezprawne, zatem wymagające w państwie prawa, jakim jest Rzeczpospolita Polska, odpowiedniego przeciwdziałania ze strony powołanych do tego organów państwa.  

Przyjęcie interpretacji przepisu art. 59 ust. 3 w związku z ust. 2 w/w ustawy dokonanej jedynie przy zastosowaniu wykładni gramatycznej doprowadziłoby do uznania, że w przypadku niezgodnej z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zmiany sposobu zagospodarowania terenu nie byłoby możliwe uruchomienie postępowania w przedmiocie likwidacji skutków samowoli w powyższym znaczeniu. 

Jest tak dlatego, że trudno założyć, by racjonalny ustawodawca wyłączył spod jakiejkolwiek kontroli prawnej sprawdzenie zgodności zmiany sposobu zagospodarowania terenu niewymagającej pozwolenia na budowę z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Niemniej należy zwrócić uwagę, że stosowanie przepisu art. 59 ust. 3 w/w ustawy w odniesieniu do zmiany sposobu zagospodarowania terenu objętego planem miejscowym musi być odpowiednie, a zatem wójt, burmistrz albo prezydent miasta orzekając o wstrzymaniu użytkowania terenu nie może jednocześnie wyznaczyć terminu, w którym należy wystąpić z wnioskiem o wydanie decyzji o ustaleniu warunków zabudowy. Jest tak dlatego, że dla terenu dla którego uchwalono plan miejscowy nie wydaje się decyzji o warunkach zabudowy.

Adwokat Łódź – porady prawne Łódź

Oferujemy pomoc prawną m.in. w sprawach z zakresu prawa administracyjnego. Nasze kancelarie adwokackie mieszczą się w Łodzi oraz w Zgierzu. Zapewniamy kompleksowe wysracie prawne, również na etapie postępowania sądowego i egzekucyjnego. Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą oraz do kontaktu, w celu omówienia Państwa problemu prawnego. 

Słowa kluczowe: adwokat Łódź, adwokat Zgierz, sprawy administracyjne, odwołania od decyzji, porady prawne Łódź, kancelaria adwokacka , porady prawne